Economische groei wordt voor een groot deel bepaald door de ontwikkeling en toepassing van nieuwe (bruikbare) ideeën. Iets wat een entrepreneur eigen is. Ik zal om die reden enkele blogs besteden aan “entrepreneurship”. De letterlijke vertaling van “entrepreneur” is iemand die onderneemt. Deze keer neem ik als invalshoek de schrijver, William J. Baumol en zijn visie over Ondernemerschap. William J. Baumol (1922 – 2017) was een Amerikaanse econoom en professor aan de New York University. Hij staat bekend om zijn werk op verschillende gebieden, waaronder met name:
- Economische groei:
- Ondernemerschap;
- Het concept van “Cost Disease” (dit concept hoort niet echt bij entrepreneurship, maar ik noem het alvast, omdat het nauw verband houdt met de stijgende kosten in medische zorg en onderwijs, 2 aandachtsgebieden op Curaçao). Ik zal “Cost Disease” behandelen in een aparte blog.
In een artikel (1968), beklaagde Baumol zich dat de economische wetenschap weinig aandacht besteedde aan de ondernemer. Met zijn boek “The Microtheory of Innovative Entrepreneurship” besteedt hij aandacht aan het concept en ontwikkeling van “entrepreneurship” over enkele decennia.
Baumol maakt onderscheid tussen entrepreneurs en managers (zie ook Kirzner in een eerdere blog). De manager moet bestaande processen efficiënter maken en de onderneming’s productief potentieel maximaliseren. De entrepreneur begint een nieuwe business, zelfs als het iets is wat al bestaat. In een dergelijk geval noemt Baumol dat type entrepreneur een “replicative entrepreneur”.
Er is echter ook de “innovative entrepreneur”. Dit type is een leider en is verantwoordelijk voor revolutionaire” economische groei. Het bijzondere “beesje” weer. De innovative entrepreneur hoeft niet per sé de innovator te zijn, hij kan ook degene zijn die de innovatie tot de markt brengt (leverancier van “inventions”).
De economische bijdrage van de innovative entrepreneur is moeilijk te kwantificeren (vergeleken met de 3 andere productiefactoren). De innovative entrepreneur’s belangrijkste proces is tenslotte het denkproces, wat moeilijk te kwantificeren is. Economie komt uiteindelijk voor een groot deel neer op cijfertjes. Wat waarschijnlijk ook meespeelt is dat de innovative entrepreneur uiteindelijk met de implementatie van zijn denkprocessen ook zorgt voor disruptie en verandering, terwijl de economische wetenschap voor een groot gedeelte theorieën voorlegt over evenwicht en vinden van een balans.
Kenmerkend voor de innovative entrepreneur is dat het proces gepaard gaat met creativiteit, geloofsovertuiging, en irrationele tijdsbesteding aan zaken die geen toekomst lijken te hebben, maar uiteindelijk toch wel wat worden.
Baumol komt ook met andere concepten over innovatie. In zijn boek “Entrepreneurship: Productive, Unproductive, and Destructive” (1990, Journal of Political Economy) betogen Baumol en co-auteur John C. Panzar dat ondernemerschap zowel productief als onproductief kan zijn. Productief ondernemerschap leidt tot innovatie en economische groei, terwijl onproductief ondernemerschap kan leiden tot inefficiënt gebruik van hulpbronnen. Ondernemerschap is dus niet altijd slim inzetten van productiemiddelen zoals voorgesteld in een eerdere blog.
PRODUCTIEF EN ONPRODUCTIEF ONDERNEMERSCHAP
Productief ondernemerschap verwijst naar het creëren van nieuwe producten, diensten of technologieën die leiden tot innovatie en economische groei. Er zou ook een bijdrage moeten zijn aan de gemeenschap. Baumol geloofde dat dit soort ondernemerschap essentieel is voor de ontwikkeling van nieuwe industrieën en het creëren van nieuwe banen. Hij voerde aan dat productief ondernemerschap wordt gedreven door het nastreven van winst (de vergoeding voor deze productiefactor en één van de essentiële kenmerken van het kapitalisme), en dat het vaak wordt geassocieerd met kleine bedrijven die bereid zijn risico’s te nemen en te innoveren.
Aan de andere kant verwijst onproductief ondernemerschap naar de allocatie van middelen aan activiteiten die niet leiden tot innovatie of economische groei. Baumol voerde aan dat onproductief ondernemerschap kan optreden wanneer bedrijven zich bezighouden met prijsconcurrentie of andere activiteiten die niet tot innovatie leiden. Let wel dat ook onproductief ondernemerschap bijdraagt aan de economie. Hij merkte ook op dat onproductief ondernemerschap kan worden gedreven door overheidsbeleid dat subsidies of andere vormen van ondersteuning verstrekt aan bedrijven die niet bijdragen aan economische groei.
Baumol introduceerde ook het concept van “destructief ondernemerschap“, dat verwijst naar activiteiten die leiden tot de vernietiging van waarde en hulpbronnen, zoals het creëren van illegale producten, of activiteiten die negatieve externe effecten hebben.
STIMULERING PRODUCTIEF EN INNOVATIEF ONDERNEMERSCHAP
Wat kunnen we doen om productief (en innovatief) ondernemerschap te stimuleren? We, lees de overheid, kan verschillende stappen ondernemen om het productief (en innovatief) ondernemerschap te bevorderen, waarbij het gaat om het stimuleren van de oprichting en groei van bedrijven die innovatief, efficiënt en productief zijn. Enkele mogelijke strategieën zijn:
- Investeren in onderwijs en opleiding: De Overheid kan investeren in onderwijs- en opleidingsprogramma’s die mensen uitrusten met de vaardigheden en kennis die ze nodig hebben om productieve bedrijven te starten en te laten groeien. Dit kunnen programma’s zijn die zich richten op bedrijfsontwikkeling, innovatie en technologie.
- Toegang tot kapitaal: De Overheid kan toegang tot kapitaal bieden door middel van subsidies, leningen en andere financiële prikkels om ondernemers te ondersteunen bij het ontwikkelen en groeien van hun bedrijf. Dit kan helpen om de hoge initiële kosten van “start-ups” te compenseren, wat voor veel ondernemers een barrière kan zijn.
- Regelgevend en belastingbeleid: De Overheid kan regelgevend en belastingbeleid initiëren dat productief ondernemerschap ondersteunt. Hierbij kan gedacht worden aan het verminderen van de regeldruk (waaronder administratieve lastendruk) en het geven van belastingvoordelen en andere stimulansen om investeringen in met name onderzoek en ontwikkeling aan te moedigen. Niet te vergeten de eerder behandelde eigendomsrechten-bescherming en in dit geval ook intellectueel eigendom. Ook het vergemakkelijken van de oprichting van ondernemingen.
- Infrastructuur en technologie: De Overheid kan investeren in infrastructuur en technologie die productief ondernemerschap ondersteunen, zoals breedbandinternet en transportnetwerken. Dit kan helpen om bedrijven in contact te brengen met klanten en leveranciers en hen in staat te stellen technologie te benutten om de efficiëntie en productiviteit te verbeteren.
- Samenwerking en partnerschappen: De Overheid kan samenwerking en partnerschappen tussen ondernemers, marktleiders en academische instellingen bevorderen om innovatie en ondernemerschap te bevorderen. Dit kunnen programma’s zijn die mentorschap en ondersteuning bieden aan ondernemers.
Let wel, ik heb overal “de overheid kan.…” gebruikt. In een kapitalistisch systeem heeft, mijns inziens, de overheid een belangrijke rol te spelen. Ik ben geen “laissez faire”-aanhanger (zal ik een andere keer over uitweiden). De economie treft ons allemaal, dus ook handig dat onze “gekozen vertegenwoordiger” ook een rol heeft in de economische sturing.
Welk stimuleringsbeleid hebben wij om productief en innovatief ondernemerschap aan te moedigen op Curacao? Welk percentage van de economie is productief en welk percentage onproductief? Hebben we voorbeelden van destructief ondernemerschap? Is de raffinaderij daar een voorbeeld van de afgelopen 10 jaar?
Keuzes van gisteren en vandaag, hebben consequenties voor morgen. “We reap what we sow”. Bemoei je actief met economisch beleid, maak bewuste keuzes, want je draagt gewild of ongewild de lusten en de lasten daarvan.
Ik herhaal: Het zou wie dan ook die op die beleidsstoel zit, sieren om kundig om te gaan met economisch leidinggeven, het heeft namelijk consequenties”. Economie raakt alles.
